Giá Bitcoin $100.000 có làm gia tăng bất bình đẳng tài chính trong thời đại kỹ thuật số không?
Vào ngày 5 tháng 12, Bitcoin (BTC) đã làm nên lịch sử khi lần đầu tiên vượt qua mốc giá $100.000, mở ra một kỷ nguyên mới về việc tạo ra “của cải” dựa vào tài sản kỹ thuật số. Mốc giá này có thể cung cấp giải pháp tiềm năng để thu hẹp khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng, nhưng nó cũng làm dấy lên mối lo ngại về việc tài sản kỹ thuật số có thể gây ra tình trạng bất bình đẳng kinh tế.
Lần đầu tiên trong lịch sử, giá Bitcoin vượt $100.000 chỉ một tháng sau khi Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024.
Mặc dù đã giảm trở lại quanh $98.000, tài sản này vẫn tăng 32,1% trong tháng qua và hơn 120% tính đến nay, vượt trội hơn hầu hết các sản phẩm tài chính truyền thống.
Bitcoin đã tăng trưởng hơn 893.000 lần giá trị của nó kể từ tháng 8 năm 2011, mang đến những cơ hội thay đổi cuộc sống cho holder dài hạn. Theo dữ liệu của Bitstamp, quỹ đạo của Bitcoin đã biến nó trở thành một trong những tài sản có lợi nhuận cao nhất trong lịch sử.
Mặc dù lợi nhuận của Bitcoin đã mang đến cơ hội “làm giàu” cho các nhà đầu tư ban đầu, một số chuyên gia trong ngành lo ngại rằng đã quá muộn để các nhà đầu tư hiện tại áp dụng Bitcoin như một phương tiện tạo ra sự bình đẳng kinh tế và thu hẹp khoảng cách giàu nghèo.
Bitcoin là giải pháp hay là nguyên nhân tiếp theo gây ra tình trạng bất bình đẳng kinh tế trong thời đại kỹ thuật số?
Cá voi và tổ chức đầu tư nắm giữ Bitcoin tạo ra rủi ro bất bình đẳng tài chính
Sự phi tập trung của Bitcoin ban đầu khiến nó trở thành tài sản trú ẩn an toàn cho những người muốn tìm kiếm lợi nhuận bên ngoài các hệ thống tài chính truyền thống.
Nhưng khi Bitcoin được tích lũy trong tay một số tổ chức tài chính lớn và “cá voi”, tiềm năng phân phối lại tài sản của nó ngày càng bị nghi ngờ.
Theo Anndy Lian, tác giả và chuyên gia về blockchain liên chính phủ, điều này tạo ra rủi ro mới cho Bitcoin.
“Sự tập trung gây ra rủi ro bất bình đẳng, vì những holder lớn có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến thị trường. Tính biến động và bản chất đầu cơ của Bitcoin có nghĩa là nó không phải là giải pháp hoàn hảo để giải quyết bất bình đẳng kinh tế”.
Kể từ khi ra mắt các quỹ Bitcoin ETF giao ngay của Hoa Kỳ hoạt động vào tháng 1, các tổ chức lớn, bao gồm cả BlackRock, đã tích lũy được một lượng lớn Bitcoin.
Các Bitcoin ETF của Hoa Kỳ nắm giữ 1,04 triệu BTC, trị giá hơn 100 tỷ USD và sắp vượt qua lượng nắm giữ của nhà sáng tạo ẩn danh, Satoshi Nakamoto.
Lian nhấn mạnh nhu cầu giám sát theo quy định và chính sách chiến lược để đảm bảo tiềm năng của Bitcoin trong việc giảm bất bình đẳng kinh tế.
Bitcoin $100.000: “Cơ hội làm giàu” cho những người thực sự tin tưởng
Mặc dù Bitcoin đạt mức giá sáu con số, nhưng nó vẫn là một phần của thị trường ngách mới nổi.
Các nhà phân tích của Bitfinex nói rằng, vẫn còn cơ hội “làm giàu” từ Bitcoin vì những holder chỉ chiếm một phần nhỏ trong dân số toàn cầu:
“Bitcoin sẽ tạo ra tài sản cho những người tin tưởng và nắm giữ nó, và chúng tôi coi nó giống như một cơ hội “làm giàu” cho những người nắm giữ nó, hơn là một giải pháp cho vấn đề bất bình đẳng kinh tế. Điều này gần giống với hình thức thuần túy của chủ nghĩa tư bản.”
Dữ liệu của Santiment cho thấy cá voi Bitcoin, hay những nhà đầu tư có ít nhất 10 BTC, đã tích lũy được tổng cộng 103.960 Bitcoin trong bảy tuần qua.
Bất chấp điều đó, Bitcoin vẫn là phương tiện tốt nhất để thúc đẩy bình đẳng về kinh tế, nhà phân tích trưởng của Bitget Research, Ryan Lee, nói:
“Theo thiết kế của nó, Bitcoin vẫn có thể duy trì sự phân phối tài·sản vì bất kỳ ai cũng có thể mua một lượng nhỏ Bitcoin để tiếp xúc với đồng tiền này. Đối với người dùng trên toàn thế giới, Bitcoin là loại tiền kỹ thuật số phi tập trung và sẽ vẫn là lựa chọn tốt nhất để thúc đẩy bình đẳng kinh tế”.
Còn những người tham gia muộn thì sao?
Mặc dù Bitcoin có lợi nhuận đầu tư gấp hơn 893.000 lần, nó vẫn là cơ hội cải thiện tài chính ngay cả đối với những người tham gia muộn.
Bitcoin vẫn mang đến cơ hội tài chính vững chắc ở mức định giá hiện tại, vì đây là tài sản duy nhất có nguồn cung cố định và lạm phát trong tương lai được mã hóa sẵn, các nhà phân tích của Bitfinex cho biết.
“Vào năm 2017 khi Bitcoin đạt $1.000, nhiều nhà phê bình gọi đây là định giá quá cao và rằng các nhà đầu tư đã trễ chuyến tàu. Thế nhưng, Bitcoin đã tăng giá gấp 100 lần kể từ đó, tạo ra lợi nhuận khủng cho holder”.
Bất bình đẳng kinh tế đang là mối quan tâm lớn trên toàn thế giới, bao gồm cả nền kinh tế lớn nhất là Hoa Kỳ.
Theo dữ liệu từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội, từ năm 1989 đến năm 2021, tài sản của 1% hộ gia đình giàu nhất Hoa Kỳ đã tăng hơn 21 nghìn tỷ USD.
Trong cùng thời kỳ, 50% hộ gia đình nghèo nhất Hoa Kỳ đã chứng kiến sự suy giảm nhẹ, với tỷ lệ tài sản quốc gia của họ giảm xuống chỉ còn 2% vào 2021.
Mặc dù khả năng sinh lời của Bitcoin có thể khiêm tốn hơn sau mốc $100.000, nhưng vẫn có cơ hội lớn để tạo ra lợi nhuận.
Theo James Wo, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành của nền tảng tài sản kỹ thuật số DFG, những người tham gia muộn vẫn có thể hưởng lợi từ việc áp dụng Bitcoin của chính phủ và các tổ chức, vốn sẽ có khả năng tăng lên trong những năm tới.
“Trong khi những người áp dụng sớm chắc chắn sẽ gặt hái được những phần thưởng lớn nhất, những người mới tham gia vẫn có khả năng hưởng lợi, đặc biệt là khi việc áp dụng của các tổ chức tăng tốc. Các sáng kiến như Đạo luật Dự trữ chiến lược Bitcoin của Pennsylvania có thể thúc đẩy chính phủ và các tổ chức khác phân bổ nguồn vốn vào Bitcoin, củng cố thêm vai trò của nó như hàng rào chống lạm phát và là kho lưu trữ giá trị dài hạn.”
Wo cho biết, mặc dù lợi nhuận mà những người tham gia muộn đạt được có thể không bằng lợi nhuận theo cấp số nhân trong thập kỷ qua, nhưng sự quan tâm ngày càng tăng từ các tổ chức đầu tư sẽ giúp Bitcoin duy trì quỹ đạo tăng giá dài hạn của mình.
Những người áp dụng sớm và cá voi lớn vẫn có thể đạt được lợi nhuận cao nhất, nhưng có một cơ hội rộng hơn để thu hẹp khoảng cách bình đẳng thu nhập trong quá trình này.
“không giống như các hệ thống tài chính truyền thống, Bitcoin cung cấp cho bất kỳ ai có quyền truy cập internet cơ hội lưu trữ và cải thiện kinh tế, độc lập với các ngân hàng tập trung hoặc tiền tệ địa phương vốn không ổn định”.
Ông nói thêm rằng, ở những khu vực phải đối mặt với tình trạng siêu lạm phát hoặc các chính sách ngân hàng hạn chế, Bitcoin “mang đến giải pháp cho sự hòa nhập và trao quyền tự do tài chính”.
Trong quá khứ, giá Bitcoin đã được hưởng lợi từ những rắc rối trong ngành ngân hàng truyền thống. Theo nhà đồng sáng lập kiêm cựu giám đốc điều hành của BitMEX, Arthur Hayes, cuộc khủng hoảng ngân hàng Hoa Kỳ năm 2023 là chất xúc tác cho đợt tăng giá của Bitcoin vào năm ngoái.
Ngành ngân hàng Hoa Kỳ đã phát sinh nhiều vấn đề đáng báo động vào tháng 3 năm 2023 sau sự sụp đổ đột ngột của Silicon Valley Bank và việc thanh lý tự nguyện của Silvergate Bank.
Signature Bank cũng bị các cơ quan quản lý của New York buộc phải đóng cửa hoạt động vào ngày 12 tháng 3, hai ngày sau khi Silvergate Bank bị thanh lý.
Sự sụp đổ của các ngân hàng Hoa Kỳ vào thời điểm đó đã châm ngòi cho một đợt tăng giá của Bitcoin, khi tài sản này tăng 26% từ $21.900 lên $28.054 chỉ trong một tuần.
Bất chấp những lo ngại, Bitcoin vẫn là tài sản có giá trị đối với những người muốn thoát khỏi các hệ thống tài chính truyền thống, người dùng đến muộn vẫn có thể được hưởng lợi từ việc gia tăng áp dụng của các tổ chức và chính phủ.